Kitty Crowther
Jan Toorop het lied van de tijd
Het lied van de tijd
Kitty Crowther
Jan Toorop (1858-1928), was een van de belangrijkste Nederlandse beeldend kunstenaars uit de periode 1880-1910. In het Haags Gemeentemuseum loopt van 26 februari t/m 29 mei 2016 een tentoonstelling over deze kunstenaar. Dat was de aanleiding om dit kinderkunstboek uit te geven. Het gemeentemuseum brengt namelijk - in samenwerking met Uitgeverij Leopold - structureel bij grote tentoonstellingen en belangrijke collectieonderdelen naast een catalogus voor volwassenen ook en kunstboek voor kinderen uit. En zo heb ik al van vele prachtige kinderkunstboeken mogen genieten, bijvoorbeeld Meneer Kandinsky was een schilder, Een zondag met Caillebotte, Ensor - De grote maskerade enz.
Deze kinderkunstboeken zijn veelal door bekende illustratoren gemaakt zoals, de helaas overleden, Sieb Posthuma, Annemarie van Haeringen, Daan Remmerts de Vries, Thé Tjong-Khing en vele anderen. Een enkele keer wordt ook de tekst door een bekende (kinderboeken)schrijver geleverd. De boeken zijn mooi verzorgd en geven vaak een mooie impressie van het werk van de kunstenaar.
In dit boek maken we kennis met de verschillende stijlen van Jan Toorop. Wikipedia weet mij namelijk te vertellen dat hij aanvankelijk in impressionistische stijl schilderde, maar via het pointillisme ontwikkelde hij zich tot symbolistisch schilder. In de korte tekst voorin het boek lezen we in een sprookjesachtige vertelstijl dat Jan Toorop in Indonesië werd geboren en op elf jarige leeftijd in zijn eentje naar Nederland werd gestuurd om een goede opleiding te volgen. De prinsessen van het wajangpoppenspel blijven voorgoed achter. Aan boord van het schip tekende hij veel. De kapitein die zijn werk zag zei met een glimlach 'Geef dit nooit op, jongen! Een tekening is als een horizon: er ligt iets achter.'
(En Jan gaf het nooit op, hij gaf zijn talent zelfs door. Hij is namelijk de vader van Charley Toorop, grootvader van de kunstenaar Edgar Fernhout en de cineast John Fernhout en overgrootvader van Rik Fernhout - vier generaties kunstenaars.)
Na het tekstgedeelte dat in totaal één pagina beslaat krijgen we een door Kitty Crowther samengestelde impressie te zien van het werk van Toorop. Om met de deur in huis te vallen. Het spreekt mij niet aan. De impressies zijn erg knap gemaakt, maar ik vind het niet mooi. De afbeeldingen zijn vrij dreigend, veel doodshoofden, angstaanjagende sfinxen, spookachtige wezens. Er lijkt zich veel in de onderwereld af te spelen. Bovendien zijn de zeer krachtige afbeeldingen in erg sombere kleuren - veel zwart - weergegeven. Alleen de laatste twee afbeeldingen zijn heel vrolijk en helder.
Ik ben ook niet genoeg bekend met het leven en werk van Jan Toorop om in de afbeeldingen van Crowther het werk van van hem te herkennen, op een enkele na zoals het schilderij Broek in Waterland dat overigens uitstekend is weergegeven. Ook zijn er delen uit het schilderij De drie bruiden te herkennen maar deze zijn verwerkt in een afbeelding die uit vrij dreigende, angstige gezichten bestaat. Zijn het beelden die bij Toorop opdoemden als hij aan Indonesië dacht? De schimmige wereld van het wajangspel, het godenrijk, de stille kracht? Het heeft er veel weg van.
Nu zijn deze boeken natuurlijk vooral uitgegeven om kinderen kennis te laten maken met kunst. Maar mijn grootste bezwaar over dit boek is vooral dat je dit keer wel erg weinig over de schilder zelf te weten komt. Hij wordt wel weergegeven in de afbeeldingen maar je kunt er verder weinig mee. Als je op de afbeeldingen af gaat dat moet Jan Toorop het leven als een enorme kwelling ervaren hebben. Ik weet niet of dat zo is maar het komt wel zo over. Op zich is het erg kundig wat Crowther samengesteld heeft maar of kinderen dit boek aan zal spreken? Ik heb mijn twijfels, grote twijfels.
- Helaas kan ik nergens een inkijkexemplaar vinden zodat iedereen zelf een mening kan vormen over de inhoud van dit boek. -
Klik hier.
ISBN 9789025869519 | Hardcover | 32 pagina's | Uitgeverij Leopold | februari 2016
Afmeting 24,2 x 28,7 cm | Leeftijd: vanaf ca. 4 t/m 7 jaar.
© Dettie, 16 mei 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
