Chesley Rach
De terugkeer van Ricardo Bonifacio
Ricardo Bonifacio is hoogleraar sociologie te Leiden. Hij is evenwel geboren op Curaçao, waar zijn familie nog woont. Zelf is hij er al in zo’n dertig jaar niet geweest. Waarom zou hij, vindt hij, hij heeft er niets meer te zoeken. En toch, als een filmmaakster hem benadert, omdat zij een film wil maken over het carnaval op het eiland, begint het ergens toch te kriebelen. Hij is gescheiden, zonder kinderen, en heeft de tijd aan zichzelf. Als er iets meer ontstaat tussen Marlies, en hem, besluit hij mee te gaan. Als adviseur.
Eenmaal op het eiland komt het verleden in volle kracht terug. Zijn ouders zijn gescheiden, zijn moeder zit vol zelfbeklag, en heeft geen goed woord over voor haar ex, die intussen een nieuw gezinnetje heeft. Ricardo heeft dus een halfbroertje. Later blijkt er ook een halfzusje te zijn. Eigenlijk heeft Ricardo weinig zin om zijn vader te bezoeken, die hem en zijn moeder immers in de steek heeft gelaten. En heeft hij zijn vader niet teleurgesteld door niet in zijn voetsporen te treden? Hij wilde geen meubelmaker worden, hij wilde studeren. Maar toch: het is maar een een dorp, Curaçao, en iedereen weet allang dat hij er is. Ook zijn vader. Het zou niet netjes zijn om de man niet te bezoeken.
Terwijl de stad zich opmaakt voor het carnavalsfeest, worstelt Ricardo met zijn gevoelens en komen de geheimen uit het verleden op hem af. De film wordt gemaakt, hij is er niet echt bij nodig, en door zijn vreemde gedrag vindt de crew het prima dat hij andere dingen doet. Als blijkt dat hij net als zijn vader een kwade dronk heeft, keert ook Marlies zich van hem af. Haar zien met een ander maakt het natuurlijk nog erger, maart zelf is hij ook niet echt trouw. Het carnaval is een rommelig vrijgevochten feest, net als het verleden van Ricardo lijkt te zijn. En het heden ook nog.
‘Misschien is juist die nacht van carnaval de enige echte werkelijkheid, omdat wij achter de maskers pas onszelf kunnen zijn en juist achter deze façade al onze remmingen los kunnen laten?
Spelen wij normaliter niet een rol binnen de conventies van onze omgeving en de noodzaak om ons te conformeren aan mores van de heersende cultuur?’
Dit is precies het dilemma van Ricardo: moet hij conformeren, een rol spelen, of moet hij zijn gevoel, zijn hart volgen? Maar wat zegt dat hart dan? Echt duidelijk is het niet. Heeft dat te maken met magie? Met de brua, de toverij en het bijgeloof dat het volk van Curaçao nog lang niet achter zich gelaten heeft?
De Terugkeer van Ricardo Bonifacio is een broeierige roman over de tweedeling waar veel Antillianen mee te maken krijgen. Geboren en getogen op een van de eilanden, komen zij naar Nederland om zich verder te ontwikkelen en ontgroeien zo hun verleden. Denken ze. Maar je kan het verleden niet negeren, je moet er mee om leren gaan. Het kost Ricardo heel wat kruim en bijna zijn leven voor hij ontdekt wie hij is. Ontmoetingen met mensen uit zijn verleden en nieuwe kennismakingen versnellen onder invloed van het carnaval het tempo, wat ook in de stijl terug te vinden is.
De terugkeer van Ricardo Bonifacio is het literaire debuut van Chesley Rach (1952). Hij is geboren op Curaçao. Zijn vader kwam uit Suriname, zijn moeder uit Trinidad. Hij studeerde in Nederland, werkte enige tijd (als stedenbouwkundige) op Curaçao en ging vervolgens weer in Nederland wonen. Rach schildert ook: op de cover zien we een uitsnede van een van zijn schilderijen.
ISBN 9789062659432 | Paperback | 266 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | december 2016
© Marjo, 27 februari 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
