Tobias Hill
Dat het goed komt
Als de Tweede Wereldoorlog voorbij is, blijven ook de geallieerde overwinnaars met een kater achter. In Londen zijn letterlijk gaten gevallen door de bombardementen, en de Londenaren moeten maar zien hoe ze hun leven weer op route krijgen. Werd hen een beter leven beloofd?
Het ziet er in 1948 nog niet naar uit dat die belofte ooit waargemaakt zal worden. Zeker niet voor de bewoners van Columbia Buildings aan Columbia Road. De buurt is kapot, er is een krater, er is een ‘lange puinstrook’, waar kinderen graag spelen. Zo ook de meisjes Floss en Iris, die wachten op een spook.
Pas veel later zullen ze beseffen dat wat zij zagen, dat hetgeen waar ze voor wegrenden geen spook was. Floss en Iris zijn de dochters van Mary en Michael Lockhart. Michael is een sjacheraar die van plan is het te gaan maken. Zowel hij als zijn vrouw hebben het niet op die buitenlanders die in hun straat wonen. Ze willen niet dat hun dochters spelen met Jem, zoon van de uit Jamaica afkomstige Bernadette en en Clarence Malcolm. Maar de kinderen trekken zich er niets van aan. En nemen ook de vreemde jongen in hun groepje op, die ‘aan komt lopen’ bij het joodse echtpaar Dora en Solly bij. De laatste is horlogemaker, tijdens de oorlog heeft hij in een interneringskamp gezeten. Hij is zijn droom kwijt, net als Dora haar familie in Dantzig (Gdansk) kwijt is en weet dat ze nooit kinderen zal krijgen. In haar huist een groot verdriet. Kan de jongen die niet weet wie hij is, en Pond genoemd wordt, dat vullen?
Drie gezinnen, ieder met hun eigen leven, met hun eigen dromen, verweven met elkaar door de kinderen en wat losse contacten onderling.
Naarmate het leven beter wordt, en als de kinderen opgroeien, verliezen ze elkaar uit het oog. Ook een ongeluk is daar debet aan, dat veroorzaakt is door Michael, en het leven van de Malcolms totaal verwoest.
‘Botsingen’ heet het tweede deel. Het is 1968. De revoluties elders in Europa hebben nauwelijks invloed op het leven in Londen. Michael en Mary hebben het financieel goed, maar hun dochter, die zich nu Florence noemt, wil geen contact meer met hen. Als zij en Jem elkaar onverwacht tegenkomen ontwikkelt zich een romance. Er broeide altijd al iets tussen hen, zoals dat ook tussen Pond en Iris het geval was. Maar Pond is verdwenen. Gewoon op een dag vertrokken en niet meer teruggekomen. Iris trouwde met een ander, maar Dora heeft de hoop nooit opgegeven. Hij zal de weg wel terug vinden. Ooit.
Maar dan komt de dreiging dichterbij: hun huizencomplex moet tegen de grond. Het is vervallen, onveilig. Maar als Dora weg moet, kan Pond haar nooit meer vinden!!
Hulp komt uit een onverwachte hoek en zet de levens van de drie families weer op hun kop.
In dit tweede deel speelt ook de zus van Jem een grote rol. Als een voorbeeld is zij: als het gaat om dromen waar maken, om te krijgen wat je beloofd is, moet je zelf actie ondernemen.
Het leven is nu eenmaal zoals het komt. Zoals de oorlog gekomen is, en weer voorbij was.
Drie families proberen ondanks de tegenslagen hun leven weer op te bouwen en doen dat ieder op een eigen manier. Hunkeren naar het verleden – de goeie ouwe tijd – heeft geen zin. Het is weg, je moet tevreden zijn met de kansen die je nu krijgt.
Het leven is als een gebouwencomplex: je moet het koesteren, onderhouden, en vernieuwen.
En nee, je hebt dat niet altijd zelf in de hand, maar jouw keuzes blijven jouw keuzes.
Dat is wat er beloofd is. Dat is waar je mee moet leven, of het goed komt of niet.
De keuze van Tobias Hill om dit zinderende verhaal te schrijven over drie erg verschillende families, en daarmee tegelijk te vertellen over de wederopbouw van Londen is een hele goede geweest. Het is een prachtige roman, waarin de lezer meeloopt door een gehavend Londen.
Tobias Hill (1970,London) heeft mij al eerder overtuigd van zijn schrijverschap. ‘Het verborgene’, ‘Ondergronds’, prachtige romans.
ISBN 9789046816201 | Hardcover | 350 pagina's | Nieuw Amsterdam | mei 2014
Vertaald uit het Engels door Gerda Baardman en Wim Scherpenisse
© Marjo, 15 juli 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Dat het goed komt
Het eerste deel speelt zich af in in het Engeland van vlak na de oorlog en toont ons het leven van drie gezinnen die in een bouwvallig wooncomplex wonen, de Colombia Buildings, in Londen.
We maken kennis met het Joodse kinderloze echtpaar Dora en Solly Lazerus. Solly is horlogemaker. Zij zijn in Polen al hun familie kwijtgeraakt maar diep in Dora's hart is er nog steeds die hoop dat er ergens toch nog iemand in leven is. Ze vraagt, eigenlijk tegen beter weten in, aan een zeeman haar oude straat in Dantzig te bezoeken, daar eens rond te vragen. Zijn speurtocht levert weinig op...
De kinderloosheid is voor beiden een onuitgesproken verdriet. Het is dan ook niet meer dan logisch dat zij Pond, een weesjongen die in een hol onder een huis woonde, adopteren. De gereserveerde, zwijgzame jongen kan en wil zich door de oorlog niet meer aan iemand hechten en verdwijnt op gegeven moment ook weer, ondanks de liefde die hij voelt voor de twee mensen. Weer raken Solly en Dora een geliefd persoon kwijt.
Verder is er de uit Jamaica afkomstige Clarence Malcolm, de bananenkoning, zoals hij door zijn omgeving genoemd wordt. Hij verkoopt bananen op de markt en is nog steeds zwaar verliefd op zijn mooie vrouw Bernadette. Ze hebben samen een zoon Jem. Bernadette verwacht hun tweede kind.
Als laatste zijn er Michael en Mary Lockhart met hun kinderen Floss en Iris. Michael is de louche handelaar die alles en niets verkoopt op de markt.
Het leven van de drie gezinnen is onwillekeurig met elkaar verweven. Bernadette kan goed met Dora opschieten, beide vrouwen hebben een vorm van heimwee wat ze in elkaar herkend hebben. De altijd stralende Bernadette is de tegenhanger van de constant min of meer bedrukte Dora. Solly schaakt tot zijn genoegen met Clarence. Natuurlijk trekt Clarence op zijn beurt met mede marktkoopman Michael op.
De kinderen hebben elkaar ook gevonden en vooral de mysterieuze Pond heeft op de anderen een magnetische aantrekkingskracht. Maar dan is er die fatale dag, om aan de politie te ontsnappen rijdt Michael te hard en rijdt daardoor Bernadette omver. Zij overleeft het ongeluk niet. Haar ongeboren kind, een meisje, wel.
Dan volgt deel twee met een sprong in de tijd. We volgen nu de kinderen.
Jem en zijn zusje Sybil groeiden op met een gebroken vader, hij is het ongeluk nooit meer te boven gekomen.
Pond heeft op zijn manier een draai in zijn leven gevonden, bewust zonder Dora en Solly.
Maar Dora blijft hoop op zijn terugkeer houden. En dan komt het bericht dat het wooncomplex afgebroken zal worden en Dora wil niet weg, stel dat Pond hen zal zoeken... Het is Michael, de man die haar vriendin Bernadette doodreed, die haar helpt, zelfs meer doet dan dat...
Op zich is het een bijzonder verhaal. Vooral het eerste deel geeft de sfeer van een naoorlogs Engeland goed weer. Iedereen is bezig een nieuw leven op te bouwen, de handel begint weer ondanks dat nog veel niet te koop is. Iedereen moet roeien met de riemen die ze hebben.
De personages zijn, op twee na, in mijn ogen niet zo uitgewerkt dat ze voor je gaan leven. Ze worden besproken en je leest hoe hun leven verloopt maar echt uitgesproken karakters worden het niet.
Deel twee blijft minder hangen dan deel een, het is oppervlakkiger ondanks de verrassende wending in het verhaal.
De twee die wel interessant zijn en in het oog springen, zijn Dora en Pond. Solly blijft, net als de rest vrij vaag, iemand op de achtergrond. Pond, gaat zijn eigen weg, de dood van Bernadette is hem altijd bijgebleven. Dat is ook de oorzaak van zijn uiteindelijk heel aparte, verrassende beslissing. Een beslissing die voor enkele van de kinderen voor een ommekeer en een goede plek in hun leven zorgt. Je kunt je inleven in Pond, je snapt zijn doen en laten maar toch blijft hij iets mysterieus houden, blijft hij fascinerend.
Dora is minstens zo verrassend als Pond. Het is denkelijk niet voor niets dat zij zich aangetrokken voelde tot het kind. Hij en zij waren alles kwijt en dat heeft hen getekend. Mogelijk herkende zij dat in elkaar. Het maakt dat zij dingen doen die voor anderen vreemd over kunnen komen. Maar zij kunnen niet anders, moeten zo handelen.
Dankzij deze twee personages vind ik het uiteindelijk toch een boeiend boek. Maar de overige personages zijn helaas geen karakters die je bijblijven en dat is jammer, er had meer in dit verhaal kunnen zitten.
ISBN 9789046816201 | Hardcover | 350 pagina's | Nieuw Amsterdam | mei 2014
Vertaald door Gerda Baardman en Wim Scherpenisse
© Dettie, 09 juli 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer: