Theun de Vries

 

Het motet voor de kardinaal Het motet voor de kardinaal


Lang geleden dat ik nog eens een echte historische roman las. Dit is een al wat ouder exemplaar, maar doordat het verhaal zich in de vijftiende/zestiende eeuw afspeelt, stoort het al wat oubollige taalgebruik niet echt. De stijl past wonderwel bij de thematiek, wat het boek wel extra cachet geeft.

Een kleine jongen moet toekijken hoe zijn ouders omkomen in hun in brand gestoken molen. De dader vindt hem wel grappig en neemt hem mee als cadeautje voor zijn dochter. Ze noemen hem Wolf, omdat hij zo fel van zich afbijt als ze hem mee willen nemen. Zo groeit hij op als lijfeigene, totdat hij door Richardis, die hem cadeau kreeg, op een wel erg ontactvolle manier belachelijk gemaakt wordt. Ze beschuldigt hem vals en op dat moment neemt hij de beslissing om dan maar soldaat te worden. Niemand vraagt hem wat en met al die oorlogen, kan hij steeds wel ergens bij aansluiten als soldaat.

Hij kan goed zingen en raakt met een aantal instrumenten aardig uit de voeten. Als zijn hond omkomt bij een gevecht, verlaat hij ook het leger. Toevallig kruist hij een groepje muzikanten en sluit zich bij hen aan. Dat blijkt hem goed af te gaan. Een werkelijk keerpunt in zijn leven is als hij het motet hoort dat Josquin des Prés voor de kardinaal componeerde. De muziek maakt zoveel in hem los dat het voor hem vaststaat: dit is hoe hij met zijn leven verder wil. Josquin des Prés neemt hem als leerling in zijn koor en dat is de start van Wolfs leven als musicus. Muziek wordt voor hem van levensbelang en brengt hem op plaatsen daar hij anders nooit gekomen zou zijn. Het leert hem ook de keerzijde van de mooie kerkelijke idealen kennen.

Als koorzanger heeft hij indirect een veel beter zicht op de wantoestanden die bestaan aan de top van de kerkelijke hiërarchie en vooral het gedrag van de pausen en de kardinalen in Rome, stoot hem fel tegen de borst. Hij heeft het erg moeilijk om het heilige, dat hij in de muziek ervaart, te verenigen met de walgelijke uitspattingen van ’s werelds groten. Hij slaag erin zijn visie beter te nuanceren en te onderbouwen door verschillende ontmoetingen met collega-artiesten. Onder andere Leonardo Da Vinci duikt op (en drukt een blijvende stempel op het gedachtegoed van de inmiddels niet meer zo piepjonge Wolf). Hij raakt, mede door zijn samenzijn met Lara, ingeburgerd in Trastevere, maar onderhuids blijft er in hem iets knagen en kriebelen. Als hij uiteindelijk bij toeval de dochter van Richardis ontmoet, wordt hij wel heel erg hard met zichzelf geconfronteerd…

Goed opgebouwd boek, met een schat aan historische informatie. Voor mij was het wat wennen aan de stijl, in begin las het wat traag, maar eenmaal je je daaroverheen zet, kom je gemakkelijk op kruissnelheid… Het proberen waard!


ISBN 902148482X | Hardcover | 268 pagina's | Querido | 2002

© Elvira, januari 2007


Lees de reacties op het forum en/of reageer: