De kamer
Jonas Karlsson

Björn werkt sinds kort bij een Zweedse overheidsdienst. Eigenlijk wilde hij helemaal geen nieuwe baan maar zijn vorige chef wist hem ervan te overtuigen dat het tijd was om zijn kwaliteiten ergens anders tot bloei te laten komen. Bij nader inzien beseft Björn ook wel dat het tijd was voor een nieuwe uitdaging. Hij was zijn toenmalige functie ontgroeid en had geen goede band met zijn collega’s. Zijn nieuwe baan levert legio mogelijkheden op. Hij heeft weliswaar nu nog een eenvoudig takenpakket maar zijn nieuwe werkgevers zullen vast snel beseffen hoe intelligent en vakbekwaam hij is.

Björn kiest voor een duidelijke en gerichte werkwijze. Hij deelt zijn werkdagen volgens een vast schema in en maakt zijn collega’s duidelijk dat hij zijn tijd niet zal voldoen met onzinnige kletspraatjes en  ander collegiaal gedrag. Bij zijn vorige werkgever was het contact tussen hem en zijn collega’s niet om over naar huis te schrijven. Björn pakt het dit keer anders aan. Hij laat het gepeupel om hen heen meteen merken dat ze het met een toekomstige leidinggevende te doen hebben. Al snel blijkt dat Björn zijn collega’s toch heeft overschat. De simpele zielen begrijpen werkelijk niks!

“Als je het nog nooit hebt meegemaakt, kun je je gemakkelijk vergissen in nieuwe kennissen. Je verbeeldt je dat ze beter zijn dan de oude. Je schrijft hun allerlei nobele eigenschappen toe, alleen maar omdat je ze niet goed kent. 
Ze kunnen de eerste, tweede en derde keer aardig en beleefd zijn. In zeldzame gevallen ook de vierde en vijfde keer. Maar je wordt bijna altijd teleurgesteld.
Vroeg of laat is er altijd een punt, een gelegenheid waarbij hun ware aard aan het licht komt. 
Een manier om met zulke dingen om te gaan is domweg uitgaan van de slechtste kant van de mens.”

Regelmatig trekt Björn zich terug in een verlaten kantoortje. In deze kamer komt hij weer helemaal tot rust. De eenvoudige ruimte is spaarzaam, functioneel en overzichtelijk ingericht wat Björn ten zeerste waardeert. Al snel doet Björn een ontluisterende ontdekking: al zijn nieuwe collega’s hebben zich over hem beklaagd bij zijn chef. Ze beweren dat hij zeer vreemd gedrag vertoont en doen vreemde, onbegrijpelijke uitspraken over de kamer waar hij zo graag vertoeft. Is hij het slachtoffer van een wrede grap?

De kamer vertelt het bijzondere verhaal van een wereldvreemde man die maar niet begrijpt hoe bot hij zich gedraagt. Björn gedijt niet in de drukke kantoortuin en kijkt neer op zijn collega’s. Zelf is hij ervan overtuigd dat hij zich keurig gedraagt maar in werkelijkheid steekt hij zijn minachtig niet onder stoelen of banken. Steeds vaker trekt hij zich in het ongebruikte kantoortje terug maar zijn collega’s willen niet langer dat hij gebruik maakt van de kamer. De situatie dreigt te escaleren en Björn begrijpt er niets van. Waarom beweren zijn collega’s toch dat hij niet goed wijs is?

Wat is er aan de hand met Björn? Waarom stellen zijn collega’s zich ronduit vijandig op? Björn is een rare snuiter maar waarom wil men niet langer dat hij af en toe even in het kantoortje vertoeft? In eerste instantie lijkt het erop dat Björn een of ander narcistisch mannetje is dat op alles en iedereen neerkijkt. Hij heeft een eenvoudige baan dus van een buitensporige intelligentie is vast geen sprake. Het is vreemd dat zijn collega’s zo’n stampij maken over het kamertje. Wanneer Björn zich in het kantoor terugtrekt zijn ze immers even van hem af.

Auteur Jonas Karlsson zet de lezer steeds heel gewiekst op het verkeerde been in dit intrigerende verhaal. Steeds als ik meende de situatie doorgrond te hebben, voegde Karlsson een nieuw ingrediënt toe waardoor het verhaal een heel nieuw smaakje kreeg. Ik heb nog nooit zo’n fascinerend en goed geschreven boek over spanningen op de werkvloer gelezen. Een subliem uitgedacht en fraai verwoord verhaal.  

ISBN 9789044971255 | Hardcover | 152 pagina's | Uitgeverij Signatuur | februari 2014
Vertaald door Geri de BoerMet illustraties van Wouter van Reek

© Annemarie, 27 februari 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer:

De kamer
Jonas Karlsson

Björn heeft een nieuwe baan als ambtenaar bij de Zweedse overheid, hij is volgens eigen zeggen gepromoveerd. Hij neemt zich voor om zich ook op deze afdeling langzaam te laten gelden totdat niemand meer om hem heen kan, net als op zijn vorige afdeling.
Hij geeft zichzelf taken waar hij zich strikt aan houdt. Na vijfenvijftig minuten continue, nauwkeurig en geconcentreerd werken mag hij van zichzelf vijf minuten pauze nemen. Het is in een van die pauzes dat hij bij toeval de kamer ontdekt. De eerste keer stapt hij de kamer niet in en vergeet daarna bijna het hele bestaan van die ruimte. Maar als hij weer langs de deur loopt, moet hij toch even kijken wat voor kamer het eigenlijk is. Het blijkt een keurig opgeruimd kantoortje, met bureau, computer, archiefkast en nog veel meer. De pennen liggen strak op rij. De ruimte bevalt hem wel en af en toe gebruikt hij de kamer om zich even in alle rust terug te trekken, daar voelt hij zich prettig en zelfverzekerd. Zijn collega's vinden het maar vreemd en willen niet dat hij zich afzondert.

Het contact met zijn nieuwe collega's verloopt sowieso niet helemaal naar wens. Björn observeert en bestudeert hun gedrag, hij beseft dat hij zich meer moet laten gelden en bedenkt een plan zodat ze weten komen met wie ze van doen hebben. Ten lange leste zullen ze dan wel inzien hoe waardevol hij is. Hij begint 's avonds en 's nachts te werken in de rustige kamer en het resultaat is verbluffend, hij wordt eindelijk voor vol aan gezien, zelfs de directeur generaal en de minister laten hun goedkeuring over zijn werk blijken. Björn vindt dat het nu ook wel tijd wordt dat hij ook overdag in de kamer mag werken, maar zijn collega's hebben daar grote bezwaren tegen. Ze reageren totaal anders dan hij verwacht had, sterker nog ze keren zich tegen hem. Ze doen vreemd, afstandelijk, zelfs vijandig tegen hem, zelfs Margareta, dat leuke meisje van de receptie!

Langzamerhand ontvouwt zich het aparte verhaal rond Björn en dan blijkt alles heel anders te zijn dan het aanvankelijk leek. Björn veroorzaakt problemen maar legt constant de schuld bij de ander, het komt door hen, hij doet alles goed, dat ze dat nou niet begrijpen!  Na elke mogelijke oplossing waarbij je steeds opgelucht ademhaalt, geeft de schrijver er wel weer een verrassende draai aan en lees je ademloos verder. Je denkt te maken te hebben met een man die zichzelf te goed voelt voor zijn eenvoudige, simpele, slordige collega's. Zijn commentaar op hen lijkt humoristisch maar het heeft wel altijd een licht ironische of sarcastische ondertoon. Zijn zelfgenoegzame gedachten zal hij niet waar kunnen maken, denk je...

Maar wat is er eigenlijk aan de hand, wie doet wat? Wat gebeurt er allemaal? Niets is wat het lijkt, of juist wel? Wat is waar en wat is niet waar en hoe ver ga je om de waarheid te ontmaskeren of juist te maskeren?
Fascinerend, beklemmend, vervreemdend maar zeer bijzonder en goed geschreven verhaal dat laat zien hoe bizarre en confronterende werksituaties kunnen ontstaan en verlopen.

ISBN 9789044971255 | Hardcover | 152 pagina's | Uitgeverij Signatuur | februari 2014
Met zes zwart wit illustraties van Wouter van Reek. Oorspronkelijke titel: Rummet. Uitstekend vertaald door Geri de Boer.

© Dettie, 14 februari 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer: