Ik en kaminski
Daniel Kehlmann

De titel geeft al aan dat de hoofdpersoon zichzelf belangrijk vindt. Voorin het boek straat een citaat van James Boswell, waarin hij zegt: 'Ik ben inderdaad een uniek wezen. Word ik niet overal met open armen onthaald? En
nog meer opgeblazen eigendunk...
Zo is ook de hoofdpersoon van dit boek, Sebastian Zöllner. Een vreselijk irritant mannetje dat zichzelf heel belangrijk vindt, en een groot bord voor zijn kop heeft als het gaat over hoe anderen op hem reageren. Hij merkt niet eens hoe hij iedereen tegen zich in het harnas jaagt, hij duwt gewoon door. Zijn doel?
Als schrijver van kunstkritieken zal hij voor nu en altijd zijn naam vestigen door een biografie te schrijven van de vergeten schilder Kaminkski. De man leeft nu hoogbejaard en bijna blind met zijn dochter in een bergdorp.

Zöllner reist erheen, onderweg zich voorbereidend met de interviews die hij al heeft gehad met allerlei personen die in de wereld van de schilder een rol hebben gespeeld. Hij kan er niet zo veel mee, iedereen zegt wat anders, hij moet dus echt de man zelf te spreken krijgen. Vast er van overtuigd dat iedereen voor zijn charmes en kennis zal vallen, dringt hij als een dolle stier bij Kaminski binnen.
Hier is hij net binnengedrongen in de kamer waar Kaminkski gasten ontvangt:

'Hallo!" zei ik. "Ik ben Sebastian Zöllner!'
Dat brak meteen het ijs; ik voelde hoe de stemming zich ontspande. Ik gaf de een na de ander een hand. Miriam keek mij onthutst aan en leek iets te willen zeggen maar deed er verder het zwijgen toe.'

Hij is iemand die anderen geen kans geeft. Hij onderbreekt anderen en ratelt
maar door. Merkt niet eens dat mensen niet geïnteresseerd zijn.

'Bij het dessert, een te zoete chocoladevla, vertelde ik over een reportage die ik over de spectaculair gestoven kunstenaar Wernicke had geschreven.
"U kent Wernicke toch wel?"
Vreemd genoeg kende niemand hem.'

Maar het gaat niet zoals hij wenst, hij moet een list toepassen om de beschermers weg te krijgen. Na een stiekeme speurtocht door het huis treft hij Kaminksi op zijn kamer. Het grote interview kan beginnen.
Maar de man blijkt niet de oude, bijna seniele man te zijn die hij gemakkelijk om zijn duim dacht te winden. Het lijkt er eerder op dat de rollen omgedraaid zijn...

Het is aan de ene kant een soort coming-of-ageverhaal, de ontmoeting met de schilder betekent een ommekeer voor Sebastian. De man die je ook als lezer aanvankelijk erg onsympathiek vindt, wordt bijna menselijk. Je begint medelijden met hem te krijgen. Dat zit hem ten dele ook in de manier waarop Kehlmann de zinnen vormt. In het begin is er steeds een negatieve lading, de manier waarop Sebastian door het leven gaat met zijn grote laarzen aan, proef je helemaal uit de manier van schrijven. En dat verandert heel subtiel
naarmate het boek vordert. Als hij ook aan zichzelf toe moet geven dat hij niet zo succesvol is als hij wil zijn.
Maar het is daarnaast ook een verhaal over het probleem van de biograaf. Hoe ontdekt je de waarheid als iedereen zijn eigen invulling aan de feiten geeft? En een klein beetje kritiek op de kunstwereld kun je er ook in terugvinden.
Een boeiend boek, maar lang niet zo intrigerend als 'het meten van de wereld'. 

ISBN 9021470144 | Paperback | 165 pagina's | Querido | februari 2004
Originele titel 'Ich und Kaminksi' vertaald door Jacq Vogelaar

© Marjo, 06 oktober 2009

Lees de reacties op het forum en/of reageer: