Conny Braam

Toon alleen recensies op Leestafel van Conny Braam in de categorie:
Conny Braam op internet:

 

De onweerstaanbare bastaard De onweerstaanbare bastaard


Het is het vervolg op "de woede van Abraham", maar zelfstandig te lezen. In "de woede van Abraham" schreef Braam over het ontstaan van IJmuiden in 1876, nu speelt het verhaal in de Eerste Wereldoorlog. IJmuiden is ontstaan na de aanleg van het Noordzeekanaal, en viel onder de burgemeester van Velsen. Die beschouwde het vissersdorpje als de "bastaard van de duinen"
Lena, de dochter van Abraham, woont in het vissersdorp, bij haar zoon Nico, weduwnaar, en vader van drie kinderen. Zoon Bart woont daar ook. En dochter Klara werkt en woont in een kroeg richting Velsen. Het is 1914, de oorlog breekt uit. Eerst is er de mobilisatie, dan komen de vluchtelingen uit België. Duitsers komen: voorstanders van het Duitse Rijk, maar ook deserteurs.
Bart is een opportunist, een gelukszoeker, een jongen die zijn woordje goed kan voeren en uit iedere situatie geld weet te halen. Hij organiseert de vishandel: tenslotte willen ze in Duitsland ook eten. Wil Engeland ook vis? Kan ook al. Hij draait zich onder de beperkingen uit die opgelegd worden door Engeland, en weet steenkool te ritselen als Engeland die weigert te leveren. Uit iedere situatie weet hij zijn voordeel te trekken en niet alleen het zijne: ook de vissers varen er wel bij.
Klara doet ook goede handel, zij schenkt voor iedereen, als ze maar betalen.
Nico is doodgraver, hij begraaft behalve de Velsenaren ook de slachtoffers van de oorlog: Duitsers, Engelsen, iedereen wordt zonder onderscheid op zijn kerkhof gelegd. Hij is pacifist, en sluit zich aan bij de anti-oorlogbeweging. Moeder Lena vindt hem een watje, maar als zij zich gaat inzetten voor de Belgische vluchtelingen, en later voor deserteurs, is Nico degene die helpt. Bart is er alleen maar op uit om meer geld te verdienen en bekommert zich daarbij niet om fatsoen. Maar hij geeft zijn moeder wel geld, en dan vraagt ze maar niet waar het vandaan komt. Het socialisme bloeit op, en ook hier is Nico degene die naar bijeenkomsten gaat.


Het is een familiekroniek, tegen een veelbewogen achtergrond. Een historische achtergrond. Braam heeft de geschiedenis van IJmuiden goed bestudeerd. Behalve de oorlog en de politieke achtergrond beschrijft ze ook de plaatselijke gebeurtenissen. In januari 1917 werd de zwaarbeschadigde Duitse torpedojager, de V 69, de haven van IJmuiden binnengesleept. Officiëel mochten Duitse oorlogssschepen zich niet vertonen in Nederlandse wateren, maar een uitzondering werd gemaakt tegen de schepen die averij hadden opgelopen. Toen de gewonden waren verzorgd en de doden begraven, werd het schip naar Rotterdam begeleid om opgeknapt te worden. Maar de Duitsers wisten te ontkomen. In het boek is deze gebeurtenis verwerkt: Klara krijgt een verhouding met een Duitse marinier, die ze in haar huis verstopt.
Nico moet de doden en gewonden van het bevroren schip halen, en de doden begraven. (het monument zou er nog moeten staan) Bart speelt de hoofdrol in een ander historisch verhaal: er gaat een delegatie reders naar Berlijn, om er bescherming te vragen voor de vissersschepen (Het Schlussprotokoll).
Ook het "Russenkamp", waar naast andere nationaliteiten ook Russische krijgsgevangenen werden geïnterneerd, wordt beschreven. Vanwege de zeer slechte omstandigheden, ontsnapten er veel Russen. Een aantal daarvan worden in het boek door moeder Lena verstopt en verzorgd. Weer een ander verhaallijntje vertelt over "The Grand Scuttle": Aan het einde van de oorlog werd de totale overgave geëist van de Duitse vloot. Von Reuter, de gezagvoerder, wilde dit onder geen beding laten gebeuren. De vloot die bij de Orkneyeilanden lag, werd met opzet tot zinken gebracht. Maar de bemanning was niet op de hoogte gebracht, en moesten zich maar zien te redden. (er liggen nog schepen op de zeebodem aldaar)
De historische feiten als achtergrond voor de belevenissen van een familie maken het boek zeer boeiend.
Ik kijk er naar uit om het vervolg te lezen!


ISBN 9045702029 | Paperback | 350 pagina's | Uitgeverij Augustus | december 2004

© Marjo, juni 2005


Lees de reacties op het forum en/of reageer: