Eugénie Oussakovskaïa

Toon alleen recensies op Leestafel van Eugénie Oussakovskaïa in de categorie:
Eugénie Oussakovskaïa op internet:
 

Bezoek aan mijn jeugd


Bezoek aan mijn jeugd
Herinneringen van een adelsdochter
Eugénie Oussakovskaïa

Bezoek aan mijn jeugd is gebaseerd op de autobiografische aantekeningen van Eugénie Oussakovskaïa (1897-1997) en beschrijft het leven van een adellijk meisje in het Rusland van de laatste tsaar.

Het eerste deel van het boek leest bijna als een kostuumdrama met dit verschil dat in het levensverhaal van Eugénie Oussakovskaïa de harde zaken uit haar leven niet worden verhuld. Op de achterzijde van het boek lezen we:

Met winters vol vertier en feestgedruis in Sint-Petersburg, afgewisseld door lange, lome zomers op het familielandgoed in Samara. Alles komt voorbij: de eerste baljurk, de tango-rage, etiquette, hofmakerij, slederitten en boottochtjes op de Wolga.

 
De heftige emoties echter die het overlijden op jonge leeftijd van de schrijfsters moeder voor haar vader, zus en haarzelf met zich meebrengen worden eveneens door Eugénie opgetekend. Daarnaast worden ook de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog en de emotionele ervaringen die Eugénie daarbij zelf ondergaat, onverbloemd beschreven:

Terwijl bekenden en vrienden van de hoofdpersoon sneuvelen aan het front, assisteert zijzelf als verpleegster in de operatiekamer bij de amputatie van ledematen.

 

Die gruwelijke tegenstelling maakt dit boek zo bijzonder om te lezen. Je realiseert je als lezer eveneens dat we hier te maken hebben met een bijzondere vrouw. Ondanks het decadente leven dat de Russische adel lange tijd tijdens het regime van de Tsaar heeft geleefd, is zij in staat zich naar de veranderende omstandigheden te voegen. Er wordt tijdens copieuze diners openhartig gediscussieerd over de noodzaak van politieke hervormingen en de intriges van Raspoetin aan het hof van Nicolaas II. De Eerste Wereldoorlog en de revolutie van 1917 maken dan uiteindelijk voorgoed een einde aan het geprivilegieerde bestaan van de Russische adel.

Aangezien Eugénie uit een familie en milieu komt waar veel mannen hoge posities in het leger bekleden zijn ook veel van haar familieleden lang van huis of sneuvelen voor de eer van de Tsaar. Haar eerste man Viktor wordt uiteindelijk ook daarvan het slachtoffer.
Na de machtsovername van de communisten komt Eugénie dan ook nog zelf in de gevangenis terecht, waar Lenins geheime politie haar als informant probeert te werven. Het is ongelooflijk hoe goed ze op de hoogte zijn van de details van haar leven. Ze verdedigt zich hier ook met haar vermogen om zich aan de gewijzigde omstandigheden aan te passen door te zeggen dat ze typen en steno leert om zich verdienstelijk te maken in de communistische samenleving. Als zij vrijkomt neemt zij samen met haar nieuwe 'oude' geliefde Igor het besluit om via Siberië het land uit te vluchten.

Het laatste deel van het boek vond ik zelf het meest interessant om te lezen omdat hier de veerkracht van Eugénie het meest naar voren komt. We kunnen er ook veel van leren ten aanzien van het huidige vluchtelingenprobleem. Vluchten doe je niet zomaar, dat lees je in het verhaal van Eugénie. Je doorstaat eerst heel wat ontberingen voordat je besluit om je vaderland te verlaten voor een ander land waar je niet eens je moedertaal kunt of mag spreken. In Rusland, en ook dat zal voor veel landen gelden, wisten de mensen niet meer wie wel of niet te vertrouwen was. Wie je vriend is of wie je gaat verraden of, erger nog, vrienden die verraders zijn geworden.

Kortom dit boek bevat heel veel boeiende aspecten. Naast een mooie beschrijving uit de eerste hand van het leven van de Russische adel is dit boek ook een boek over romantische liefdesrelaties en een interessant periode uit de Russische geschiedenis. Daarnaast lezen we een heel persoonlijke verhaal over hoe een vrouw behorende tot de Russische adel zich door deze omwenteling in de geschiedenis heen knokt.

Ten slotte een groot compliment voor Janine Jager die Oussakovskaïa’s manuscript heeft bewerkt en vertaald en daarmee vast veel heeft bijgedragen aan dit lezenswaardige boek. Janine Jager is historica en auteur van onder andere de veelgeprezen biografie Wilhelmina Triesman, 1901-1982. Een Nederlandse in Leningrad.


ISBN 9789461536952 | Paperback | 248 pagina's | Uitgeverij Aspekt | maart 2015
Vertaald door  Janine Jager

© Ria, 19 juni 2015


Lees de reacties op het forum en/of reageer: